เสียงระฆังดัง เก้ง! กองทัพหนอนตัวสีดำคืบคลานบุกรุกอาคารเรียน หนอนตัวหนึ่งยกส่วนหัวให้สูงแล้วเหยียดยืดลำตัวออกไปข้างหน้า จากนั้นดึงลำตัวส่วนท้ายหดเข้าหาตัว พวกมันคลาน กระดึบ กระดึบ กระดึบ บนพื้นอาคารไม้หลังเก่าอย่างช้าๆ ก่อนจะถูกไม้กวาดของเด็กหญิงพัดฟาดจนกระเด็นไปนอกอาคารเรียน เสียงวี๊ดว้ายของเด็กนักเรียนประถมดังเป็นระยะ หนอนโชคร้ายหลายตัวยังคงกระเด็นออกนอกอาคารอย่างต่อเนื่อง ส่วนฉันยังอยู่ในอาคารเรียนเตรียมอุปกรณ์เพื่อบรรยายความรู้ให้กับเด็กๆ
ต้นเดือนมิถุนายน พ.ศ.๒๕๕๙ ฉันยังคงสอนหนังสือในฐานะครูตำรวจ DARE ต่อเนื่องกันมาหลายภาคการศึกษา ห้วงเวลาที่ผ่านมาฉันคิดว่าจิตใจของตนเองอ่อนโยนขึ้น การใช้ชีวิตสัมผัสกับเด็กๆ นับเป็นความสุขหลังจากทำงานเป็นเจ้าหน้าที่ตำรวจชุดสืบสวน ในห้วงเวลาหลายปีต้องยอมรับว่าฉันผ่านเรื่องราวเลวร้ายมามาก จนหลายคนบอกว่าฉันมองโลกในแง่ร้าย ดังนั้นการใช้ชีวิตอยู่ในโรงเรียนประถมแม้จะเป็นเพียงห้วงเวลาสั้นๆ แต่ก็เป็นเหมือนการยกระดับจิตใจให้เป็นคนมองโลกในแง่ดี
D.A.R.E. เป็นโครงการของสำนักงานตำรวจแห่งชาติซึ่งหลายคนขาดความเข้าใจ แม้แต่เจ้าหน้าที่ตำรวจก็ยังเกิดข้อสงสัย บางคนบอกว่าการสอนนักเรียนเป็นหน้าที่ของครูอาจารย์ หน้าที่ของตำรวจคือจับผู้ร้าย ตำรวจบางคนบอกเมื่อผ่านการอบรมก็เปรียบเสมือนถูกล้างสมอง ส่วนผู้ปกครองนักเรียนหลายคนช่วงแรกยังเกิดความสงสัย จนเมื่อลูกหลานผ่านการอบรมจึงเข้าใจว่า แท้จริงแล้วโครงการ D.A.R.E. คือการสอนทักษะการชีวิตเพื่อเผชิญกับยาเสพติดซึ่งนับวันจะแพร่ระบาดมากขึ้นเรื่อยๆ
การบรรยายในห้องเรียนเริ่มต้นอย่างเป็นธรรมชาติ ภายหลังตระเวนสอนนักเรียนตามโครงการฯ มาหลายโรงเรียน ช่วงเวลาที่ผ่านมาฉันพบว่า กิจกรรมตามหลักสูตรบางกิจกรรมต้องมีการปรับให้เหมาะสมกับสภาพสังคมและเศรษฐกิจ หลายโรงเรียนเป็นถิ่นทุรกันดาร ไม่มีร้านเช่าวีซีดีหรือแม้แต่คลื่นสัญญาณโทรศัพท์ ดังนั้นการปรับเนื้อหาการสอนให้เหมาะสมกับสภาพความเป็นอยู่ของนักเรียนจึงกลายเป็นสิ่งจำเป็น
นอกจากปรับเนื้อหาการสอน ฉันเองยังต้องเปลี่ยนแปลงรูปแบบการใช้ชีวิต การเป็นครู D.A.R.E. นอกจากทำหน้าที่สอนนักเรียนยังต้องเป็นตัวอย่างที่ดีสำหรับเด็ก เพราะเนื้อหาของการสอนพูดถึงเรื่องพิษภัยของบุหรี่ กัญชา สุรา และยาเสพติด นักเรียนสามารถหลีกเลี่ยงและปฏิเสธยาเสพติด สร้างภูมิคุ้มกันให้กับเด็ก เริ่มจากเรียนรู้ทักษะการตัดสินใจ เรียนรู้แรงกดดันจากเพื่อน ซึ่งหากผู้สอนไม่สามารถปฏิบัติตนให้เป็นที่เชื่อถือของเด็ก ก็ถือเป็นเรื่องยากหากจะโน้มน้าวให้เขาเชื่อในเนื้อหาของการสอน ดังนั้นเมื่อเริ่มทำหน้าที่ครูตำรวจ D.A.R.E. ฉันตัดสินใจเลิกบุหรี่อย่างเด็ดขาด
“การสูบบุหรี่” เป็นกิจวัตรประจำวันของใครหลายคน บางคนบอกว่าการเลิกสูบบุหรี่เป็นเรื่องของใจ หากคิดจะเลิกก็สามารถเลิกได้ สำหรับฉันการเลิกสูบบุหรี่ถือเป็นการเปลี่ยนแปลงรูปแบบการใช้ชีวิต เมื่อสามารถดำรงชีวิตอยู่บนทำนองครองธรรมชีวิตย่อมงอกงาม
ฉันเดินทางเข้าสอนในโรงเรียนอีกครั้ง ครานี้ไม่พบกองทัพหนอนสีดำซึ่งหลายคนเกลียดกลัว บนพื้นอาคารไม้ชั้นเดียวที่เคยเต็มไปด้วยตัวหนอนบัดนี้ว่างเปล่า มองเห็นพื้นอาคารไม้ซึ่งถูกขัดมันจนเงาวับ กองทัพหนอนหายตัวไปอย่างไร้ร่องรอย พวกมันอาจตาย สูญหาย หรือย้ายถิ่นฐาน ฉันมองออกไปบริเวณนอกอาคารเรียนเห็นดอกประทัดไต้หวัน (Hamelia patens Jacq) เบ่งบานชูดอกสีส้มให้ผีเสื้อหลากสีดมดอม ฉันเฝ้ามองผีเสื้อกำลังโบยบินอย่างมีความสุข
