ผมคิดว่านี่เป็นประเด็นที่น่าสนใจ ระหว่างการใช้เหตุผลและสัญชาตญาณ ในการเล่นดนตรีแบบด้นสดๆโดยเฉพาะในดนตรีประเภทอิมโพรไวซ์ (improvisation) ซึ่งต้องอาศัยการตอบสนองทันทีและการตัดสินใจอย่างรวดเร็ว
การใช้เหตุผลมักเกี่ยวข้องกับความรู้ดนตรีและโครงสร้าง เช่น สเกล, คอร์ดโปรเกรสชัน, และทฤษฎีดนตรี ผู้เล่นที่เน้นการใช้เหตุผลจะรู้สึกสบายใจที่จะเลือกเสียงหรือการเดินคอร์ดที่มีพื้นฐานมั่นคง ช่วยให้การแสดงมีโครงสร้างชัดเจน แต่ในทางตรงกันข้าม ผู้เล่นที่พึ่งพาสัญชาตญาณและอารมณ์ความรู้สึกจะสนใจการตอบสนองที่เป็นธรรมชาติมากกว่า เช่น การจับจังหวะของอารมณ์ หรือการสร้างการเชื่อมโยงกับผู้เล่นคนอื่น ๆ บางครั้งความรู้สึกที่มี “ลางสังหรณ์” กลับทำให้การเล่นมีความพิเศษ ไม่เป็นไปตามสูตรสำเร็จและทำให้เกิดความแปลกใหม่
ในเพลงประเภทฟรีแจ๊สหรือฟรีอิมโพรไวซ์ (free improvisation) ทั้งสองแนวทางสามารถเล่นรวมกันได้ ผู้เล่นต้องการทั้งความรู้และสัญชาตญาณในการตอบสนองกับปัจจัยหลายอย่างที่เกิดขึ้น ผู้เล่นบางคนอาจตัดสินใจโดยใช้เหตุผลกับบางส่วนของเพลง และใช้สัญชาตญาณในส่วนอื่น ๆ เพื่อสร้างการแสดงที่สมดุลระหว่างการควบคุมและความเป็นธรรมชาติ
การเล่นด้นสดที่ดีอาจไม่ได้มาจากวิธีใดวิธีหนึ่งเพียงอย่างเดียว แต่เกิดจากการผสมผสานของการใช้เหตุผลและสัญชาตญาณ ซึ่งจะช่วยให้ผู้เล่นสามารถสร้างสรรค์และแสดงออกอย่างอิสระ แต่เรื่องสำคัญอีกอย่างหนึ่งที่ควรทำเป็นประจำคือการเป็นนักฟังที่ดี
โลกทุกวันนี้ ไอ…
รู้กันอยู่ว่าปั…