เสียงฆ้อนกระทบเหล็กร้อนดังตักตักตัก เหล็กร้อนสีส้มถูกตีขึ้นรูปซ้ำแล้วซ้ำเล่า เสียงดังตักตักตักดังต่อเนื่องมิขาดสาย ชายตีเหล็กผิวคล้ำก้มมองผิวเหล็กร้อนที่ถูกฆ้อนกระทบโดยมิเงยหน้ามองผู้ใด ฆ้อนกระทบเหล็กร้อนที่วางบนทั่ง ด้ามฆ้อนถูกจับด้วยมืออันหยาบกร้านจับบังคับด้วยกำลังภายในทั้งร่างกายทำให้เสียงตีเหล็กดังเป็นจังหวะต่อเนื่องมิขาดสาย เหล็กร้อนหยาบกระด้างถูกขึ้นรูป เรามองปลายมีดแหลมเล็ก คมมีดอันคมกริบ สันมีดโค้งงดงาม เราวางมีดเล่มนั้นแล้วเดินจากมา จำได้เพียงเสียงตีเหล็กเป็นจังหวะซึ่งจะหยุดลงเมื่อมีดเหล็กอยู่ในเตา เตาเผามีดขนาดใหญ่สร้างจากดิน ลักษณะคล้ายดั่งเตาเผาถ่าน เสียงลมจากเครื่องสูบลมขนาดเล็กเป่าไฟในเตาเผามีดให้ลุกโชน ความร้อนจากเหล็กและเตาเผาทำให้เราแสบใบหน้า อุณภูมิอันอบอ้าวในโรงตีเหล็กขนาดเล็กหลังคามุงด้วยหญ้าคา ทำให้เราออกห่าง ขณะเดินออกจากโรงตีเหล็ก เสียงตีเหล็กยังดัง ตักตักตัก คล้ายมีเสียง ติงติงติง ผสมอยู่ในเสียงตีเดียวกัน จังหวะอันต่อเนื่องกลายเป็นเสียงอันไพเราะเมื่อฟังในระยะห่าง ฉันหยุดยืนอยู่ใต้ร่มไม้ใหญ่...

โลกนี้มีสรรพสิ่งนานา มีความงามและความไม่งาม มีความพึงพอใจและความไม่พึงพอใจ มีความสว่างและความมืด เช่นเดียวกับใจของคน มีทั้งความสุขและความทุกข์นานา เมื่อฉันปรารถนาให้ตัวเองมีความสุข ฉันจึงหวนคิดพิจารณาว่าควรทำอย่างไร ยามที่ฉันมีความสุขคือตอนไหน ตอนที่รู้สึกใจดีกับผู้อื่นทำให้ฉันมีความสุข หรือเพราะฉันมีความสุขจึงใจดีกับผู้อื่น

คอลัมน์  : ผ่านพบ บนทางผ่าน    นักเขียน : ภู เชียงดาว ผมมีโอกาสกลับไปเยือน 'ฟ้าสวย' อีกครั้ง หลังจากเมื่อสิบกว่าปีก่อนผมเคยแบกเป้มาเป็นครูดอยสอนหนังสือให้กับเด็กๆในแถบนี้ จำได้ว่า เมื่อราวปี 2542 หลังจากมีข่าวว่าครูคนก่อนลาออกไป เด็กๆเริ่มเคว้ง และศูนย์การเรียนใกล้จะถูกยุบ ผมจึงขอย้ายตัวเองมาสอนหนังสือในชุมชนแห่งนี้ แน่นอนว่าผมต้องใช้พลังมหาศาลกว่าจะฟื้นให้ศูนย์การเรียนมีชีวิตเคลื่อนไหวและเรียกเสียงหัวเราะของเด็กๆกลับคืนมาอีกครั้ง แม้ว่าจะเหนื่อยหนัก หากผมยังคงมีความสุขกับงานในหุบเขาเช่นนี้ ฟ้าสวย ชุมชนเล็กๆของชนเผ่าลีซู ตั้งอยู่ในหลืบเขาด้านหลังของดอยหลวงเชียงดาว ที่ยังคงทอดทะมึนสูงตระหง่าน ช่างน่าเกรงขามอยู่ลิบๆ เดิมทีชุมชนนี้มีชื่อว่า 'ห้วยแห้ง'...

ปัญหาด้านสุขภาพในปัจจุบันมักมาจากพฤติกรรม พบบ่อยคือกินไม่ถูกต้อง ขาดสมดุลของสารอาหาร ร่างกายขาดการเคลื่อนไหวหรือขาดการออกกำลังกาย ความรู้สะสมเมื่อมีมากขึ้น คำแนะนำด้านสุขภาพย่อมเป็นไปอย่างถูกต้องมากขึ้น โภชนาการเพื่อลดโรคอ้วนคือตัวอย่างที่ดี แต่ก่อนแนะนำให้ลดไขมันมากกว่าลดคาร์โบไฮเดรตและน้ำตาล เนื่องจากไขมันให้พลังงานมากกว่าน้ำตาลถึงสองเท่า ทว่าภายหลังพบว่าคาร์โบไฮเดรตที่ย่อยและดูดซึมง่ายรวมทั้งน้ำตาลนี่แหละตัวดีก่อให้เกิดโรคอ้วน พบด้วยว่าน้ำตาลฟรุคโตสปริมาณมากก่อปัญหาเซลล์ดื้อต่อฮอร์โมนอินสุลินและเล็พติน นำไปสู่โรคอ้วน เบาหวานและสารพัดโรค เมื่อนักโภชนาการและแพทย์เข้าใจกลไกของสารอาหารและฮอร์โมนมากขึ้น...

มันเป็นอาหารเฉพาะถิ่นบ้านดอน เมืองสุราษฎร์ธานี จังหวัดอื่นไม่มีเมนูอาหารที่ชื่อโล่งโต้ง แม่ผมอายุ 82 มาจากท่าชนะ บอกว่าเพิ่งมารู้จักโล้งโต้งตอนย้ายมาอยู่ในเมือง แปลว่า อำเภออื่นไกลออกไปก็ไม่รู้จัก ผมรู้จักโล้งโต้งแต่เด็ก มันทำง่ายขายง่ายมีเพิงขายในซอยถนน มันแตกต่างร้านก๋วยเตี๋ยว ไอ้ที่ขายก๋วยเตี๋ยวก็ขายไป โล้งโต้งขายโล่งโต้งไป ผมจากบ้านไปนานช่วงหนุ่มไม่ค่อยกลับ เมื่อราว 10 ปีก่อนเริ่มกลับใต้บ่อยขึ้น เห็นร้านห้องแถวชั้นเดียวติดป้ายขายโล้งโต้งในย่านชุมชนใหม่ในลึก แสดงว่า มันเป็นอะไรที่ฝังรากยืนยาวในวัฒนธรรมการกินของคนสุราษฎร์ หลังๆ มีร้านชื่อดังเช่นยกเข่ง นักท่องเที่ยวต่างถิ่นนิยม เขาก็มีเมนูโล้งโต้ง ต่อมาก็มีอาหารเช้าอีกหลายร้านละแวกนั้นขายด้วย...